Όπως έχουμε δει σε άλλα άρθρα όπως η εσωτερική δομή της Γης, ο πλανήτης μας τροποποιείται συνεχώς. Υπάρχει μια σειρά διεργασιών τόσο εσωτερικών όσο και εξωτερικών που κάνουν τη Γη να αλλάζει συνεχώς. Σε αυτήν την περίπτωση πρόκειται να μιλήσουμε γεωλογικοί παράγοντες. Οι εσωτερικοί γεωλογικοί παράγοντες είναι εκείνοι που τροποποιούν την εσωτερική δομή του πλανήτη καθώς και είναι υπεύθυνοι για τις κινήσεις του τεκτονικές πλάκες.
Σε αυτήν την ανάρτηση, θα επικεντρωθούμε στους εξωτερικούς γεωλογικούς παράγοντες και την επίδρασή τους στο μοντέλο του φλοιού της Γης. Θέλετε να μάθετε περισσότερα για γεωλογικές διεργασίες και να προσαρμόσετε τις σημειώσεις σας με επιπλέον γνώσεις; Θα τα βρείτε όλα σε αυτό το άρθρο.
Γήινοι μετασχηματισμοί
Σε αντίθεση με αυτό που συμβαίνει με εσωτερικούς γεωλογικούς παράγοντες, οι εξωτερικοί δεν δημιουργούν καταθλίψεις, οροσειρές ή ηφαίστεια. Είναι αυτοί που ισοπεδώνουν το έδαφος και τροποποιούν τις μορφές που έχει.
Οι κύριοι εξωτερικοί γεωλογικοί παράγοντες είναι διάβρωση, μεταφορά και καθίζηση. Ο καιρός είναι επίσης ένας πολύ σημαντικός γεωλογικός παράγοντας αφού είναι φαινόμενα που συμβαίνουν στην ατμόσφαιρα και επηρεάζουν το τοπίο. Θα δούμε επίσης τους τύπους των υφιστάμενων καιρικών συνθηκών.
Τα σχήματα που παίρνει η γη μέσα από αυτές τις διαδικασίες είναι πολύ ποικίλα. Δεν είναι ότι ένα βουνό θα σχηματιστεί ή θα παραμορφωθεί, αλλά μάλλον το ανάγλυφο και η σύνθεσή του. Για παράδειγμα, η διάβρωση ισοπεδώνει τις βουνοκορφές μετά από εκατομμύρια χρόνια συνεχούς δράσης. Για παράδειγμα, ένας δείκτης της ηλικίας ενός βουνού είναι το υψόμετρο της κορυφής του. Αν έχει μυτερό σχήμα, είναι νεαρό και αν είναι ήδη πεπλατυσμένο, είναι επειδή η διάβρωση γίνεται εδώ και εκατομμύρια χρόνια. Υπό αυτή την έννοια, το καθίζηση παίζει σημαντικό ρόλο σε μακροπρόθεσμες αλλαγές.
Οι εξωτερικοί γεωλογικοί παράγοντες μπορούν να είναι τόσο φυσικοί όσο και χημικοί. Αυτές οι πρώτες είναι υπεύθυνες για την τροποποίηση της φόρμας, ενώ οι δεύτερες τροποποιούν τη χημική σύνθεση των τόπων όπου ενεργούν. Ένα βασικό παράδειγμα είναι ο χημικός καιρός που οι βράχοι υφίστανται με την πάροδο του χρόνου.
Τα τοπία είναι το αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης όλων των γεωλογικών διεργασιών, εκτός από τη δράση της χλωρίδας και της πανίδας. Ας μην ξεχνάμε ότι ένα τοπίο αποτελείται από τη δράση πολλών ζωντανών όντων που βρίσκονται επίσης σε συνεχή ανάπτυξη και έχουν ορισμένες επιπτώσεις στο περιβάλλον. Και φυσικά, ο άνθρωπος είναι ένας άλλος πολύ ρυθμιστικός παράγοντας στην ποικιλομορφία των τοπίων σήμερα.
Καιρικές συνθήκες
Φυσικές καιρικές συνθήκες
Ο φυσικός καιρός είναι μια διαδικασία που σπάει ή τροποποιεί τους βράχους ανάλογα με τη δράση του και τις περιβαλλοντικές συνθήκες. Είναι σε θέση να τα κατακερματιστούν και να τα διαλύσουν. Δρουν επίσης στα ορυκτά. Οι πιο συχνές αιτίες του φυσικού καιρού είναι η βροχή, ο πάγος, η απόψυξη, ο άνεμος και οι συνεχείς αλλαγές θερμοκρασίας μεταξύ ημέρας και νύχτας.
Πιστεύεται ότι αυτές οι αλλαγές δεν είναι παράγοντες ρύθμισης στην τροποποίηση των πετρωμάτων και των σχημάτων τους, αλλά είναι. Ειδικά σε μέρη όπου το θερμικό πλάτος είναι μεγάλο (όπως σε ερήμους), ο φυσικός καιρός που προκαλείται από τις αλλαγές θερμοκρασίας είναι πολύ υψηλότερος.
Υπάρχουν τρεις τύποι καιρικών συνθηκών. Το πρώτο είναι αυτό που έχουμε αναφέρει για τις αλλαγές θερμοκρασίας. Με τα χρόνια, αυτές οι συνεχείς αλλαγές προκαλούν τη διάρρηξη των υλικών. Εμφανίζεται επίσης συχνά σε περιοχές με κλίμα χαμηλής υγρασίας και μεγάλες διακυμάνσεις θερμοκρασίας.
Ο δεύτερος τύπος είναι βιογενής καιρικές συνθήκες. Αυτό προκαλείται από τη δράση μικροοργανισμών και οργανισμών όπως βρύα, λειχήνες, φύκια και άλλα μαλάκια που επηρεάζουν τις επιφάνειες των πετρωμάτων. Αυτή η ενέργεια τους αποδυναμώνει συνεχώς και τους κάνει πιο ευάλωτους σε άλλες ενέργειες. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι ενδιαφέρον να παρατηρήσουμε πώς αυτά τα φαινόμενα σχετίζονται με το πετρογένεση από τα βράχια.
Χημικές καιρικές συνθήκες
Αυτό που μας μένει είναι η χημική διάβρωση. Αυτή είναι αυτή που λαμβάνει χώρα κυρίως σε υγρά κλίματα και προκαλεί χημικές αντιδράσεις που συμβαίνουν μεταξύ των αερίων στην ατμόσφαιρα και των ορυκτών παρόν στους βράχους. Σε αυτήν την περίπτωση, αυτό που λαμβάνει χώρα είναι η αποσύνθεση αυτών των σωματιδίων. Το νερό και η παρουσία αερίων, όπως το οξυγόνο και το υδρογόνο, προκαλούν χημικές αντιδράσεις που προκαλούν καιρικές συνθήκες.
Μία από τις κύριες αντιδράσεις που συμβαίνει σε αυτήν την περίπτωση είναι η οξείδωση. Είναι ο συνδυασμός οξυγόνου από τον αέρα που διαλύεται στο νερό με μέταλλα από πετρώματα. Αυτό συμβαίνει όταν σχηματίζονται τα οξείδια και τα υδροξείδια.
Διάβρωση και μεταφορά
Η διάβρωση είναι η διαδικασία που συμβαίνει όταν η βροχή, ο άνεμος και η ροή του νερού ενεργούν συνεχώς πάνω σε βράχους και ιζήματα. Προκαλούν τον κατακερματισμό και την παραμόρφωση των πετρωμάτων Και είναι μια συνεχής διαδικασία. Καθώς τα βράχια διαβρώνονται, χάνουν τον όγκο και η εμφάνιση και η δομή τους παραμορφώνονται.
Η μεταφορά είναι η διαδικασία που προκύπτει από τη δράση της διάβρωσης. Τα ιζήματα και τα θραύσματα που διαχωρίζονται από τη δράση της διάβρωσης στους βράχους μεταφέρονται από τον άνεμο, τους χείμαρρους νερού, τους παγετώνες κ.λπ. Τα ιζήματα δεν χρειάζεται να αποσπαστούν από το έδαφος για μεταφορά. Μπορούν να μεταφερθούν με τρεις τρόπους:
- Σέρνεται, στο οποίο σέρνονται στην επιφάνεια του εδάφους.
- Εναιώρημα. Εδώ είναι τα ιζήματα που αιωρούνται τόσο στο νερό όσο και στον αέρα. Για παράδειγμα, μικρά σωματίδια ή φύλλα τόσο σε ρεύματα νερού όσο και σε ριπές ανέμου.
- Αραιωμένο. Είναι μέρος της σύνθεσης του νερού ή του αέρα.
Η κατανόηση αυτών των διαδικασιών είναι θεμελιώδης για τη μελέτη τα ανάγλυφα και την εξέλιξή του.
Καθίζηση
Είναι ο τελευταίος εξωτερικός γεωλογικός παράγοντας που μας λείπει. Αντιστοιχεί στην εναπόθεση στερεών σωματιδίων που έχουν μεταφερθεί από διάβρωση. Αυτά τα σωματίδια ονομάζονται ιζήματα. Οι περιοχές με την υψηλότερη ποσότητα ιζήματος Είναι οι εκβολές ποταμών και σε μέρη όπως οι θάλασσες και οι ωκεανοί.
Μόλις εναποτίθενται ιζήματα, με τη σειρά τους, απομακρύνονται από άλλους γεωλογικούς παράγοντες όπως η διάβρωση και ο καιρός. Εάν αυτά τα ιζήματα αποκτήσουν μεγάλο μέγεθος και συμπύκνωση με την πάροδο των ετών, σχηματίζονται ιζηματογενή πετρώματα.
Έτσι λειτουργεί η γεωλογική δυναμική του πλανήτη μας.