Μια κοιλάδα ορίζεται ως μια κοιλότητα που βρίσκεται στην επιφάνεια της Γης, που συνήθως βρίσκεται ανάμεσα σε υψηλότερα υψόμετρα όπως βουνά ή λόφους. Οι διεργασίες που οδηγούν στον σχηματισμό του είναι γεωλογικού χαρακτήρα και συμβαίνουν σε μεγάλες χρονικές περιόδους. Πολλοί άνθρωποι αναρωτιούνται τι είναι η κοιλάδα και πώς σχηματίζεται.
Επομένως, θα αφιερώσουμε αυτό το άρθρο για να σας το πούμε τι είναι κοιλάδα, πώς σχηματίζεται και ποια είναι τα χαρακτηριστικά του.
Τι είναι κοιλάδα
Μια κοιλάδα ορίζεται ως μια μορφή εδάφους που χαρακτηρίζεται από μια κοιλότητα ή λεκάνη που συνήθως βρίσκεται ανάμεσα σε δύο υψόμετρα, τα οποία μπορεί να περιλαμβάνουν βουνά ή λόφους. Οι κοιλάδες συχνά διασχίζονται από υδάτινα ρεύματα, όπως ποτάμια ή ρυάκια, τα οποία μπορεί να έχουν συμβάλει σημαντικά στο σχηματισμό της κοιλάδας μέσω διεργασιών διάβρωσης.
Κοιλάδες ποταμών, που χαρακτηρίζονται από προφίλ σχήματος V ή U, Σχηματίζονται μέσω ποτάμιας διάβρωσης που οδηγείται από ποτάμια. Σε περιοχές που επηρεάζονται από τους παγετώνες, η κίνηση του πάγου δημιουργεί κοιλάδες σε σχήμα U, ενώ η τεκτονική δραστηριότητα μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία τεκτονικών κοιλάδων. Η ποικιλία των κοιλάδων περιλαμβάνει μια σειρά από σχήματα και χαρακτηριστικά, αντανακλώντας τις περίπλοκες γεωλογικές και κλιματικές διεργασίες που έχουν επηρεάσει την ανάπτυξή τους. Επιπλέον, οι κοιλάδες συχνά χρησιμεύουν ως ενδιαιτήματα για τους ανθρώπινους πληθυσμούς λόγω του γόνιμου εδάφους και της διαθεσιμότητας νερού, γεγονός που έχει σημαντικό αντίκτυπο στην ιστορία και την εξέλιξη των οικισμών.
Οι κοιλάδες έχουν ποικίλα σχήματα, τα οποία Κυμαίνονται από βαθιά σχηματισμούς σε σχήμα V έως ευρύτερες δομές σε σχήμα U, συνδέεται συχνά με παγετωνική δραστηριότητα. Επιπλέον, υπάρχουν κοιλάδες τύπου φαραγγιού που χαρακτηρίζονται από τα στενά και βαθιά προφίλ τους, τα οποία προκύπτουν από διεργασίες διάβρωσης ποταμών ή τεκτονικές κινήσεις.
Αντίθετα, πολλές κοιλάδες διακρίνονται από τα γόνιμα εδάφη τους, τα οποία προκύπτουν από τα υδατογενή ιζήματα που εναποτίθενται συχνά σε αυτές τις χαμηλές περιοχές, προκαλώντας εδάφη που ευνοούν τις γεωργικές πρακτικές. Κατά συνέπεια, ορισμένες κοιλάδες αναδεικνύονται ως ευνοϊκοί τόποι για ανθρώπινη κατοίκηση και ίδρυση οικισμών. Σε όλη την ιστορία, πολλές πόλεις και κωμοπόλεις έχουν εξελιχθεί μέσα σε αυτές τις κοιλάδες.
Πώς σχηματίζεται μια κοιλάδα
Ο σχηματισμός μιας κοιλάδας συμβαίνει ως αποτέλεσμα μιας αλληλεπίδρασης πολλαπλών γεωλογικών διεργασιών και διαβρωτικών δυνάμεων για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι βασικές διαδικασίες που συμβάλλουν στον σχηματισμό κοιλάδων περιλαμβάνουν:
- τεκτονικές κινήσεις: συμπεριλαμβανομένης της ανύψωσης βουνών και της ανάπτυξης ρηγμάτων, έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν κοιλάδες. Η δραστηριότητα εντός του φλοιού της Γης είναι υπεύθυνη για το σχηματισμό τεκτονικών κοιλάδων.
- Διάβρωση ποταμού: αναφέρεται στη θεμελιώδη διαδικασία μέσω της οποίας οι ποταμοί ασκούν τη διαβρωτική τους δύναμη, συμβάλλοντας σημαντικά στην ανάπτυξη των κοιλάδων. Με την πάροδο του χρόνου, η ροή του νερού σταδιακά φθείρεται και μεταφέρει τα ιζήματα, με αποτέλεσμα να σχηματίζονται κοιλώματα στην επιφάνεια της Γης.
- Διάβρωση παγετώνων: Σε περιοχές που κατοικούνται από παγετώνες, κοιλάδες σε σχήμα U μπορούν να σχηματιστούν μέσω της διαδικασίας της παγετωνικής διάβρωσης. Καθώς οι παγετώνες προχωρούν και υποχωρούν, μεταφέρουν πέτρες και άλλα υλικά, με αποτέλεσμα να σχηματίζονται παγετώδεις κοιλάδες.
- Αιολική διάβρωση: Αυτή η διάβρωση παίζει σημαντικό ρόλο στο σχηματισμό κοιλάδων σε περιοχές που χαρακτηρίζονται από επίμονους και δυνατούς ανέμους. Η διαδικασία περιλαμβάνει τη μεταφορά των σωματιδίων του εδάφους από τον άνεμο, ο οποίος στη συνέχεια τα εναποθέτει, προκαλώντας διακριτούς γεωλογικούς σχηματισμούς.
Κατηγορίες κοιλάδων
Υπάρχουν διάφοροι τύποι κοιλάδων, που ταξινομούνται ανάλογα με τα γεωλογικά χαρακτηριστικά, την προέλευση και τις διαδικασίες που τις σχημάτισαν. Οι κυρίαρχες ταξινομήσεις κοιλάδων περιλαμβάνουν:
- Οι κοιλάδες των ποταμών Σχηματίζονται μέσω διεργασιών διάβρωσης και καθίζησης που αποδίδονται σε ποτάμια και ρέματα. Αυτές οι κοιλάδες έχουν γενικά σχήμα V ή U, ανάλογα με τη φύση της διάβρωσης, και μπορεί επίσης να περιλαμβάνουν πλημμυρικές πεδιάδες.
- Οι παγετώδεις κοιλάδες Σχηματίζονται μέσω της κίνησης της μάζας του πάγου. Αυτές οι κοιλάδες, που συνήθως έχουν σχήμα U, έχουν συχνά χαρακτηριστικά όπως μορένια και παγετώδεις λίμνες. Ο σχηματισμός παγετώνων κοιλάδων Είναι ένα παράδειγμα διάβρωσης του πάγου που συμβάλλει στο χαρακτηριστικό σχήμα U.
- Οι τεκτονικές κοιλάδες Είναι το αποτέλεσμα κινήσεων εντός του φλοιού της Γης. Αυτές οι κοιλάδες μπορεί να προκύψουν είτε από ανύψωση είτε από καθίζηση του φλοιού και συχνά συνδέονται με γεωλογικά ρήγματα.
- Οι υποθαλάσσιες κοιλάδες Δημιουργούνται στον πυθμένα του ωκεανού και μπορούν να περιλαμβάνουν χαρακτηριστικά όπως υποβρύχια φαράγγια και ωκεάνια τάφρους.
- Οι αλλουβιακές κοιλάδες Σχηματίζονται από τη συσσώρευση αλλουβιακών ιζημάτων. Έχουν γενικά μια ευρεία, επίπεδη τοπογραφία ως αποτέλεσμα της εναπόθεσης ιζημάτων.
Διαφορές μεταξύ κοιλάδας και κατάθλιψης
Αν και οι όροι κοιλάδα και κατάθλιψη χρησιμοποιούνται συχνά για να προσδιορίσουν περιοχές με χαμηλότερο υψόμετρο σε σχέση με το περιβάλλον τους, υπάρχουν αξιοσημείωτες διαφορές στις επιπτώσεις τους και στις διαδικασίες με τις οποίες σχηματίζονται.
Μια κοιλάδα ορίζεται ως μια μορφή εδάφους που έχει μια κοιλότητα ή λεκάνη που συνήθως βρίσκεται ανάμεσα σε δύο απότομα υψόμετρα, όπως βουνά. Αν και μια κατάθλιψη υποδηλώνει μια περιοχή χαμηλότερου εδάφους σε σχέση με τις γύρω περιοχές, δεν ανήκει εγγενώς σε ορεινό έδαφος.
Οι κοιλάδες προκύπτουν από μια σειρά γεωλογικών διεργασιών, συμπεριλαμβανομένης της διάβρωσης των ποταμών, της διάβρωσης των παγετώνων, της αιολικής διάβρωσης, της τεκτονικής διάβρωσης και της ηφαιστειακής δραστηριότητας. Αντίθετα, βαθουλώματα μπορεί να δημιουργηθούν από διάφορους παράγοντες, όπως καθίζηση του εδάφους, διάφορες διεργασίες διάβρωσης, τεκτονική δραστηριότητα ή συσσώρευση ιζημάτων. Επιπλέον, πολυάριθμες κοιλάδες συνδέονται με υδάτινα σώματα, όπως ποτάμια ή ρυάκια, τα οποία συμβάλλουν σημαντικά στο σχηματισμό τους. Ωστόσο, δεν περιέχουν όλα τα βάθη ένα σχετικό ρεύμα νερού. Ορισμένες μπορεί να υπάρχουν ως περιοχές χαμηλού υψομέτρου χωρίς ορατή ροή νερού.
Τύποι κοιλάδων
Ας εξερευνήσουμε ποιοι είναι οι πιο γνωστοί τύποι κοιλάδων:
Στενές κοιλάδες
Στενές κοιλάδες, που συχνά ονομάζονται κοιλάδες ρήξης, μπορούν να βρεθούν σε περιοχές όπως η Αιθιοπία στην Αφρική. Αυτές οι κοιλάδες Συνήθως προκύπτουν από διάβρωση που προκαλείται από ρυάκια ή ποτάμια με γρήγορη ροή.. Χαρακτηριστικά, στενές κοιλάδες εμφανίζονται ως λεπτά κοιλώματα με πολύ απότομες πλαγιές, που μοιάζουν με σχήμα «V». Σχηματίζονται κυρίως σε ορεινές ή ψηλές περιοχές, όπου τα ρέματα έχουν γρήγορα ρεύματα που πέφτουν σε απότομες πλαγιές, προκαλώντας σημαντική διάβρωση του εδάφους.
Αυτά είναι πολλά παραδείγματα στενών κοιλάδων σε όλο τον κόσμο:
- Η κοιλάδα Rift στην Αφρική
- Κοιλάδα Cabuérniga στην Ισπανία
- Danum στη Μαλαισία
- Κοιλάδες Calchaquí στην Αργεντινή
- Οι κοιλάδες Valida στην Ισπανία
Ευρείες κοιλάδες
Οι πλατιές κοιλάδες είναι συχνές και διακρίνονται από η παρουσία ρεμάτων στο πιο ήρεμο ή «ώριμο» σημερινό τους στάδιο, που ελίσσονται κατά μήκος των ήπιων πλαγιών των βαθουλωμάτων που χαρακτηρίζουν τις πλατιές βάσεις αυτών των απέραντων κοιλάδων. Με την πάροδο του χρόνου, το μαιανδρικό ρεύμα διαβρώνει σταδιακά το έδαφος που γειτνιάζει με την κοιλάδα, με αποτέλεσμα να διευρύνεται ακόμη περισσότερο οι όχθες της.
Μερικά παραδείγματα μεγάλων κοιλάδων που βρέθηκαν σε όλο τον κόσμο περιλαμβάνουν:
- Acari Valley (Περού)
- Κοιλάδα Aburrá (Κολομβία)
- Κοιλάδα του ποταμού Νείλου (Αίγυπτος)
- Κοιλάδα Matamorros (Μεξικό)
Κοιλάδες του Μεξικού
Η Πόλη του Μεξικού βρίσκεται σε μια κοιλάδα γνωστή ως Μεγάλη Κοιλάδα του Μεξικού, η οποία Είναι ένα οροπέδιο που περιβάλλεται από βουνά και ηφαίστεια, που βρίσκεται περίπου 3.000 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Αυτή η περιοχή διακρίνεται για το εύφορο έδαφος και το εύκρατο κλίμα που δέχεται άφθονες βροχοπτώσεις.
Η κοιλάδα περιβάλλει την Πόλη του Μεξικού, μια από τις μεγαλύτερες μητροπολιτικές περιοχές στον κόσμο, που βρίσκεται σε μια περιοχή όπου ο πολιτισμός των Αζτέκων άκμασε ιστορικά. Το σύγχρονο τοπίο της κοιλάδας του Μεξικού έχει αποκτήσει αστικό και σύγχρονο χαρακτήρα. Περίπου 22 εκατομμύρια κάτοικοι κατοικούν στη μητροπολιτική περιοχή, η οποία καλύπτει τις περιοχές με τη μεγαλύτερη πυκνότητα πληθυσμού, μαζί με τα παρακείμενα προάστια.
Οι ποταμοί Tula και Pánuco, που εκβάλλουν στον Κόλπο του Μεξικού, Είναι επιφορτισμένοι με την αποστράγγιση της κοιλάδας. Το 1951, το σύστημα αποχέτευσης βελτιώθηκε με τα εγκαίνια μιας σήραγγας στο Tequixquiac, η οποία διευκόλυνε την εκτροπή του νερού στον ποταμό Tula μέσω ενός δικτύου σηράγγων, παρέχοντας έτσι πόσιμο νερό και υδροηλεκτρική ενέργεια στην Ομοσπονδιακή Περιφέρεια.
Η κοιλάδα Anáhuac αποτελεί μια από τις τέσσερις κοιλάδες που αποτελούν το σύστημα κοιλάδων, μαζί με τις κοιλάδες Cuautitlán, Apan και Tizayuca. Συχνά συγχέεται με την ενδορραϊκή λεκάνη του Μεξικού, που χαρακτηρίζεται από ποτάμια που δεν έχουν εκβολές ποταμού. Μέσω εργασιών μηχανικής, το νερό διοχετεύεται από την περιοχή Anáhuac στον ποταμό Τούλα, ο οποίος τελικά ρέει στον Κόλπο του Μεξικού.
Η κοιλάδα του Μεξικού έχει ιδιαίτερο βιότοπο και βιοποικιλότητα, που χαρακτηρίζεται από τα πλούσια λιβάδια, τους θαμνώδεις εκτάσεις και τα δάση με πεύκα και βελανιδιές. Σε αυτή την κοιλάδα, Πολλά είδη ζώων κινδυνεύουν με εξαφάνιση, ιδιαίτερα πολλά είδη πτηνών, μαζί με πληθυσμούς κουνελιών, skunks, opossums και σαύρες.
Η περιβαλλοντική υποβάθμιση αποδίδεται όλο και περισσότερο στα λύματα, που προκύπτουν από δημοτικές δραστηριότητες και βιομηχανικά υποπροϊόντα, τα οποία μολύνουν γρήγορα τα ποτάμια και τις γεωργικές εκτάσεις. Αυτή η ανησυχητική κατάσταση επιδεινώνεται περαιτέρω από τη σοβαρή αποψίλωση των δασών.
